“Geçmeyen Öksürük Zatürre Habercisi”

Aksaray Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanlarından Dr. Dilek Ertaş, 12 Kasım Dünya Zatürre günü nedeniyle, vatandaşlara zatürreden korunma yolları ile zatürre aşısı ve tedavisi konusunda bilgilendirme amaçlı bir açıklama yaptı.

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Ertaş, zatürrenin, dünyada ve ülkemizde en sık görülen sonuç itibari ile ölüme yol açan enfeksiyon hastalıklarının başında yer aldığını söyledi.

Gribin ve geçmeyen öksürüğün zatürreye zemin hazırladığını vurgulayan Ertaş; “Zatürre ciddi sonuçlar doğurabilme riski olan ve  ihmal edilmemesi gereken bir sağlık sorunudur. Belirtilen şikayetleri ve özellikle risk faktörleri olan hastalar mutlaka doktora başvurmalıdır. Erken teşhis ve tedavinin ölümleri azalttığı bilinmektedir. Bazen akciğer kanseri gibi farklı hastalıklar zatürre gibi bulgu verebilir. Bu durumların ayrımı için Göğüs Hastalıkları doktoruna başvurmanız gerekmektedir. Çocuklarda zatürrenin önlenmesi için en etkili yol çocukların beşli karma, dörtlü karma, zatürre, kızamık aşılarının tam ve zamanında yapılmasıdır” dedi.

Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Dilek Ertaş, zatürrenin tanımı, belirtileri, tanısı, zatürreden korunma, risk grubu ve zatürre aşısı hakkında şu açıklamalarda bulundu:

ZATÜRRE (PNÖMONİ) NEDİR?

Zatürrenin tıbbi adı ile (Pnömoni) bakteriler başta olmak üzere virüs, mantar gibi çeşitli mikroorganizmaların yol açtığı akciğer dokusunun iltihaplanmasıdır. Bu hastalıkta akciğerlerde bulunan hava kesecikleri iltihabi bir sıvıyla dolar ve akciğerlerin görevi olan oksijen alışveriş fonksiyonun bozulmasıdır.

Zatürre hasta kişinin havaya yaydığı damlacıkların doğrudan solunması ile veya ağız ve burun sekresyonları ile bulaşmış bardak, mendil, çatal, kaşık gibi eşyaların kullanılması ile sağlam kişilere bulaşabilir. Ama hastalık çoğunlukla hastanın kendi ağız, boğaz ve sindirim kanalında bulunan mikropların akciğere ulaşmasıyla meydana gelir. Bu mikroplar normal durumlarda hastalığa yol açmazken vücut savunması azalmış kişilerde hastalığa neden olmaktadır.

RİSK GRUBU

• İleri yaş ( 65 yaş ve üzeri) ve çocuklar,
• Kronik Hastalıklar : Akciğer hastalıkları ( KOAH, bronşektazi, akciğer kanseri), kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalıkları, şeker hastalığı, sinir sistemi hastalıkları, yutma güçlüğü yapan durumlar, bağışıklık sistemi hastalıkları
• Sigara kullanımı
• Alkol kullanımı
• Kusmalar
• Grip salgınları
• Zararlı gazlara maruz kalmak

ZATÜRRENİN BELİRTİLERİ

Üşüme-titreme, yüksek ateş, öksürük, kirli (yeşil, sarı, pas rengi ve bazen kanlı) balgam, nefes darlığı, derin nefes alırken veya öksürürken göğüs ağrısı ve aşırı terleme en sık rastlanan belirtilerdir. Atipik zatürrede ise sinsi başlangıç olup iştah kaybı, halsizlik, yorgunluk, eklem ve kas ağrılarını takiben kuru öksürük ve bulantı-kusma gibi belirtiler ortaya çıkabilir.

ZATÜRRENİN TANISI ve TEDAVİSİ

Zatürre ile uyumlu şikayetleri olan hastalarda doktor tarafından yapılan fizik muayene ve akciğer grafisi ile tanı konulabilir. Bazı hastalarda kan ve balgam örnekleri, bilgisayarlı tomografi gibi ileri tetkikler istenebilir.

Antibiyotikler, bol sıvı alımı, istirahat, ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar tedavide önerilmektedir. Hastanın yaşı, ek hastalıkları ve zatürrenin şiddetine göre ayaktan mı yoksa hastaneye yatarak mı tedavi verileceğine karar verilir. Daha ağır hastalarda yoğun bakıma yatış gereksinimi ve solunum desteği ihtiyacı olabilir.

ZATÜRREDEN KORUNMAK İÇİN ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

Zatürre aşılama, yeterli ve dengeli beslenme, kişisel hijyen kurallarına dikkat edilmesi, hava kirliliğinin önlenmesi ve çevresel koşulların iyileştirilmesi ile önlenebilir. Kronik hastalıkların uygun şekilde takip ve tedavisi, stresten kaçınma, alkol, tütün ve ilaç bağımlılığından kaçınma, ağız ve mide içeriğinin solunum yollarına kaçmasına yol açan risk faktörlerinin azaltılması gerekmektedir. Grip salgınları sırasında kalabalık ortamlardan kaçınma, hasta insanlarla yakın temasta bulunmama, maske kullanılması, ortak kullanılan alanların temizliği korunma için çok önemlidir. Zatürre aşıları ve yıllık grip aşıları ile hastalığın sıklığı ve ölüm oranları azaltılabilir.