Kronik yorgunluk sendrom’u ‘dinlenmekle’ geçmez!

6aydan uzun süredir devam eden yorgunluktan mı yakınıyorsunuz? Akşamları erkenyatıyor ama yine de sabahları çok yorgun mu kalkıyorsunuz? Dikkatinizi birtürlü toplayamadığınız ve depresif tavırlar sergilediğiniz için iş hayatındasorunlar mı yaşıyorsunuz? Gerekli enerjiyi bulamadığınızdan dolayı bir süredirsosyal hayatınızdan uzak mı kalıyorsunuz? Yanıtınız ‘evet’ ise dikkatli olun,bu sorunlarınızın altında yatan neden son zamanlardaki yoğun iş temponuz değil,‘Kronik Yorgunluk Sendrom’u olabilir.

Genellikleyoğun çalışma temposuna sahip olanlar, üst düzey yöneticiler ve mükemmeliyetçikişilerde görülen Kronik Yorgunluk Sendromu sadece hafif yorgunluk veisteksizlik gibi belirtiler ile ortaya çıkabileceği gibi, iş hayatındakiverimde ciddi oranda düşüş ve sosyal hayattan kopma gibi sorunlara yolaçabilecek kadar şiddetli seyredebiliyor. Hatta kişiyi günlük aktivitelerinibile yapamayacak düzeyde bakıma muhtaç hale bile getirebiliyor. Sanılanınaksine sendrom ‘dinlenmekle’ geçmiyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi’ndenKlinik Psikolog Elçin Orhan, bu sendromdan kurtulmanın enetkili yollarının ise düzenli egzersiz yapmak, stresle baş etme yöntemlerinibilmek ve ağır iş yükünü hafifletmek olduğuna dikkat çekiyor!

Genellikle kadınları hedef alıyor

Günümüzünyaygın hastalığı olan Kronik Yorgunluk Sendromu, 6 aydan uzun süren, boğaz, kasile eklem ağrısı, bulantı ve konsantrasyonda bozulma gibi eşlik eden tablolarlakendini gösteren, sürekli ve tekrarlayıcı seyretmesinin yanı sıra birçoksistemi tutan bir hastalık. Tabloya genellikle depresyon, fibromiyalji veyaanksiyete de eşlik ediyor. Oluşumnedeni bilinmeyen bu sendromun organik mi yoksa psikiyatrik bir hastalık mıolduğu hala tartışılıyor. Klinik Psikolog Elçin Orhan, bu sendromun 30-50yaş grubunda, özellikle de kadınlarda görüldüğüne işaret ederek, “Öyle ki busendroma yakalanan hastaların yüzde 70 gibi büyük bir oranını kadınlaroluşturuyor.“ diyor.

Fiziksel, duygusal ve zihinselbelirtiler ile ortaya çıkıyor

Kronik Yorgunluk Sendromu, fiziksel,duygusal ve zihinsel belirtileri içeriyor. En az 6 ay süren sürekli vetekrarlayıcı yorgunluk haline aşağıdaki belirtiler de eşlik ediyorsa dikkatedin, sizde Kronik Yorgunluk Sendromu olabilir!

·       Konsantrasyondabozulma ve unutkanlık

·       Kasağrısı

·       Boğazağrısı

·       Çoğuleklem ağrısı

·       Dinlendirmeyenuyku ve uyku bozuklukları

·       Egzersizsonrası bitkinlik

·       Enerjikaybı

·       Bulantı

·       Kendine,işine ve yaşama karşı negatif tutumlar, huzursuzluk

·       Depresifduygulanım.

Medikal, psikolojik ve sosyal yöndendestek şart!

Klinik Psikolog Elçin Orhan, KronikYorgunluk Sendromu’nun kesin tedavisinin olmadığını belirtiyor. “Tedavi isterilaçla isterse ilaç dışı olsun, hastanın semptomlarını rahatlatmaya vefonksiyon kaybını gidermeye yönelik oluyor.” diyen Elçin Orhan sözlerine şöyledevam ediyor: “İmmunolojik tedavi, antidepresanlar, uyku tedavisi, davranışçıtedavi yaklaşımları ve diğer farmakolojik tedavilere başvuruluyor. Örneğin antidepresan tedavisi ağrıyı azaltma ve uyku sorunlarınakarşı etkili olabiliyor. Kognitif Davranışçı Terapi programı da, olumsuz duyguları değiştirme, stres faktörlerinitanıma ve bununla nasıl baş edileceği konusunda fikir sahibi olma konusundafayda sağlıyor.”

En etkili yöntemlerdenbiri, kademeli egzersiz tedavisi

Klinik Psikolog Elçin Orhan, Kronik Yorgunluk Sendromu’na karşı enetkili yöntemlerden birinin, kademeli egzersiz tedavisi olduğunu belirtiyor. Yapılanaraştırmalar, kademeli egzersiz yapmanın Kronik Yorgunluk Sendromlu hastalarıngünlük aktivitesini arttırdığını, yorgunluk semptomlarını azaltıp, egzersizkapasitesini geliştirdiğini ortaya koymuş. Bu nedenle haftanın en az 3 günü,günde en fazla 30 dakika yürüyüş yapın. Bu süreye yorgunluk ve diğer semptomlarınızagöre yürüyüş sürenizi 1-2 dakika artırarak ulaşın. Örneğin 10 dakika yürüyüşlebaşlayıp, süreyi her gün 1-2 dakika uzatın.

Enerjinizi yeniden kazanmanın püfnoktaları

Klinik Psikolog Elçin Orhan, Kronik YorgunlukSendromu ile baş etmek için yapılması gerekenleri şöyle sıralıyor:

·      İş ve özel hayatınızda yeni stratejilerbelirleyin. İş yerinde sosyal destekamaçlı gruplar kurun. Takım çalışması yapın, eğitim içerikli uygulamalarakatılın.

·      Streskaynaklarınızı tanıyın, bu kaynakları yönetin ve sizi yönetmesine fırsatvermeyin.

·      Aktivite günlüğü oluşturun. Günlükler çok azveya çok çalıştığınız zamanları anlamanıza, bu sayede de dengeli ve gerçekçihedefler belirleyip uygulamanıza yardımcı olacaktır. Hedefleri kolaydan başlayarak arttırın. Dinlenmeye ayırdığınız zamanınızıgiderek azaltıp, hedeflerinizi küçük parçalar haline getirerek güne, daha sonrahaftalara yayabilirsiniz.

·      Çalışma ortamlarınızı yeniden düzenleyin. Yani aşırı iş yükünden kaçının, çalışanlararasında destek ve sosyal ilişkilerinizi arttırın, sorumluluk ile bürokratikişlerinizi azaltın.

·      Uyku düzeninize dikkat edin. Gün içinde uyumayın.

·       Gevşemeyiöğrenerek, kas gevşetici egzersizler yapın.

·       Bolvitaminli, mineralli besinler tüketin.