SELÇUKLU’DA EĞLENCE PROTOKOLÜN BİR PARÇASIYDI

Konya Büyükşehir Belediyesi ile Konya Fikir ve Sanat Adamları Derneği ve S.Ü. Selçuklu Araştırma Merkezi’nin ortaklaşa düzenlediği Yaşayan Konya Hafızası İkindi Sohbetlerinde bu hafta Tarihçi Araştırmacı Yazar Esra Toprak “13. Yüzyılda Konya ve Eğlence Hayatı ” konulu bir konferans verdi.

Esra Toprak özetle şöyle dedi: “Türkiye Selçuklu Devleti sultanlarının eğlenceye çok düşkün oldukları, çeşitli eğlenceler arasında sazlı, sözlü meclislerin düzenlendiği, kaynakların ifadelerinden anlaşılmaktadır. Türkiye Selçuklu devletlerinde sultan başta gelmek üzere devlet erkânı, eğlenceye ehemmiyet vermiş hatta bunu adeta protokolün bir parçası haline getirmiş ve bu amaçla saraylarda, köşklerde sürekli görev yapan sanatçılar bulundurmuşlardır. Yaşanılan yaylak ve kışlak hayatın da etkisiyle inşa edilen saray ve köşkler, seyir ve temaşa zevkine göre donatılmış ve bu mekânlarda sürekli olarak eğlence meclisleri düzenlenmiştir.

Selçuklu sultanlarının inşa ettirdiği sarayların konumlarının tespitinde bu yaşam tarzı belirleyici olmuş, sultanlar yaz ve kış mevsimlerini geçirmek için çeşitli saraylar inşa ettirmişlerdir.

Düzenlenen bu eğlence meclislerinde, sultan hangi sebepten dolayı eğlence meclisi emrini verdi ise hazırlıklar ona göre yapılmıştır. Bu eğlenceler bazen devlet erkânının hesaplaşmasına sahne olmuş, rakiplerin ortadan kaldırılması için en uygun yer olarak görülmüştür. Bazen de sultanlar, normal zamanlarda düşünmedikleri affetme, ödüllendirme veya makam kararlarını bu eğlence meclislerinde almıştır.

Kaynaklara yansıyan eğlence ile ilgili kayıtlar, ancak belirli sebepler ile geçmektedir. Bu husus, devlet erkânının az eğlendiği manasına gelmemelidir. Kışın ava, yazın gezintiye daha fazla zaman ayrıldığı düşünülürse, Selçuklu sultanlarının eğlence hayatının çok daha zengin olduğu anlaşılmaktadır.

Eğlence meclisleri Türkiye Selçukluları zamanında, devletlerin zayıflamaya başlamasından sonra azalmıştır. Bu durum, eğlencelerin Selçukluların yükselme ve gelişme dönemlerinde daha çok düzenlendiğini, çöküş devrelerinde ise saraydaki ve devlet adamları arasındaki entrikaların yoğun olduğu keşmekeş ortamlar nedeniyle sultanların kendi dertleriyle boğuştuğunu göstermektedir. Bununla birlikte, gerileme döneminde de eğlencelerin düzenlenmiş olması gerekir.”

Program sonunda konuşmacıya Araştırmacı Yazar Mehmet Ali Uz tarafından günün anısına hediye takdim edildi ve Katılımcılara Mehmet Ali Uz ve Esra Toprak’ın birlikte yazdıkları İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün yayınlarından “13.Yüzyılda Konya ve Sadreddin Konevî kitabı dağıtıldı.